Friesland staat niet bekend als een echte wandelprovincie. Toch kun je er prima wandelen. Wandel.nl geeft je een overzicht van 'het mooiste van het noorden'.
foto: Ad Snelderwaard
Wandelaars die Friesland horen, zullen niet meteen gaan watertanden. Zelfs in de vier nationale parken (Schiermonnikoog, Lauwersmeer, Alde Feanen, Drents-Friese Wold) en twee nationale landschappen (Noardlike Fryske Wâlden en Zuidwest Fryslân) zijn stevige wandelroutes van minstens 10 kilometer niet dik gezaaid. Maar, we doken diep en vonden vijf pareltjes. Wandelaars met plattelandsvrees? Snel naar tip 4: glooiend Gaasterland!
Wandelnetwerken? Eerst betalen
Er zijn vijf wandelnetwerken - Noordwest-Friesland, Noordoost-Friesland, Doormidden Friesland, Zuidwest-Friesland en Zuidoost-Friesland - maar ze worden online alleen in algemeenheden beschreven; aanklikbaar zijn ze niet. De klik naar de webshop doet het natuurlijk wel, www.wandelenwebwinkel.nl. Daar kun je van ieder wandelnetwerk de bijbehorende knooppuntenkaart bestellen.
Een fijne vergaarbak van wandelroutes in Friesland, waarschijnlijk gebaseerd op de wandelnetwerken. Hier vind je de Swalkrutes in vier regio's van Friesland. Het zijn de broertjes van de Drentse knapzakroutes, de struinroutes in Gelderland, de Klompenpaden in Gelderland, etc.
Wandelnet. Zoek op Friesland voor de langeafstandwandelroutes door de provincie, zoals LAW's Het Friese Woudenpad, Het Friese Kustpad en het kersverse Groot-Frieslandpad.
Wandelaars bij Hindeloopen, foto: Ad Snelderwaard
Wandeltip 1: Noordwest-Friesland
Friese Elfsteden
Het noordwesten van Friesland is de streek van bloed, zweet en tranen, vooral in de winter. Eén geluk, dat is alleen als het ijs dik genoeg is. De Friese Elfsteden zijn dé grote trekpleister van deze streek (ook al liggen sommige ten zuiden ervan), ook in lente, zomer en herfst. Leeuwarden, Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindeloopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker, Dokkum - allemaal plaatjes van steden, de meeste ooit vooraanstaand en rijk. En eentje, Leeuwarden, in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa. Verder in deze hoek ook veel malsgroene weilanden én een fraaie kustlijn met de Waddenzee - kortom, een pareltje.
Wandelroutes Noordwest-Friesland
De Elfstedentocht te voet, in 14 dagwandelingen. Begin- en eindpunt dagetappes met het OV te bereiken.
Het noordoosten van Friesland is opvallend vlak, weids en groen. Je vindt er fraaie terpdorpen met terpkerken en kerkhoven die op zich al ruime ommetje waard zijn. In de uiterste noordoosthoek vind je Nationaal Park Lauwersmeer. Sinds een dam die in 1969 werd aangelegd is de voormalige Lauwerszee afgesloten van open zee. Eb en vloed zijn verdwenen, zout en brak water is nu zoet. Wie het paradijs zoekt, zit hier goed, zeggen vogelaars. Maar ook wandelaars komen er niet voor niets.
Het Lege Midden | Nationaal Park de Alde Feanen | Friese Wouden
Het midden van Friesland is leeg, maar met Het Lege Midden wordt het lage midden van de provincie bedoeld: de smalle centrale strook waar het (op de kaart) blauw ziet van de meren, kanalen, vaarten en sloten. In dit hart van Friesland vind je Nationaal Park De Alde Feanen. Het is een laagveenmoeras en bestaat uit meren, petgaten, rietlanden en moerasbossen. Bezoekerscentrum aan De Koaidyk 8a in Earnewâld is een goed beginpunt voor wandeltochten. In het oosten van midden-Friesland vind je de Friese Wouden, met als kernen de plaatsjes Beetsterzwaag en Bakkeveen (boswachterij Bakkeveen).
Gaasterland is niet vlak en wijds, maar on-Fries glooiend en beschut. Hoe dat komt? Natuurlijk, de ijstijden. De weilanden met dijken, terpdorpen, pittoreske stadjes en weidse meren sluiten aan op de bossen van Gaasterland. De mooiste wandelingen vind je in het golvende Rijsterbos, in het vochtige Lycklamabos en bij het Mirnser Klif, de keileembult aan de oever van het IJsselmeer.
Natuurgebied Duurswouder Heide, foto: Ad Snelderwaard
Wandeltip 5: Zuidoost-Friesland
Nationaal Park Drents-Friese Wold met boswachterij Appelscha
Nationaal Park Drents-Friese Wold is één van de grootste natuurgebieden van Friesland. Het bestaat uit bos, heide, stuifzand, vennen en beekdalgraslanden. Onderdeel van het park is boswachterij Appelscha. In het gelijknamige dorpje vind je Buitencentrum Drents-Friese Wold, startpunt van wandelroutes en onderdak voor de tentoonstelling Grenzeloos Wold. Het geeft leuke informatie over de natuur in het nationaal park dat op de rand van Drenthe en Friesland ligt.
Route
Route
Route
Route
Route