Waterlinie Culemborg

Deze NS-wandeling begint bij station Houten Castellum, waar de bontgekleurde huizen, pal aan het water, vrolijk stemmen. Aan de overkant van het Amsterdam-Rijnkanaal duik je de groene polder in. Eerst volg je een vlonderpad door waterbergingsgebied het Verdronken Bos. De naam zegt het al: de bomen zijn hier verdronken. Ze waren niet bestand tegen het hoge water. Alleen de kale stammen steken nog boven het wateroppervlak uit.

Dan kom je in het gebied van de Hollandse Waterlinies met inundatiekanaaltjes, loopgraven, bunkers en forten. De linie verdedigde het gebied vroeger tegen de vijand. Met de veerpont steek je de Lek over naar Culemborg, een waardig eind van deze boeiende wandeling.

Nog een tip: loop deze route in het voorjaar of de zomer, dan kun je met de Liniepont de Lek oversteken of struinen door de uiterwaarden.

De forten, bunkers, kanaaltjes en loopgraven zijn overblijfselen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een verdedigingslinie die ons land moest beschermen tegen de vijand. Door een strook land van Muiden tot de Biesbosch zo’n veertig centimeter onder water te zetten, kon de vijand het achterliggende gebied – het rijke westen – niet bereiken. Op strategische plekken langs de linie werden forten gebouwd. Sinds 2021 staat de linie, aangelegd tussen 1815 en 1940, op de Unesco Werelderfgoedlijst.

Vrijwel alle forten hebben tegenwoordig een nieuwe functie gekregen. Zo is Werk aan de Korte Uitweg getransformeerd tot natuurkampeerterrein en theehuis. Kort daarna loop je in een grote boog om Fort Honswijk heen. Neem gerust een kijkje op het fortterrein, bedien jezelf met koffie of thee en bekijk de foto-expositie.

Aan de zuidzijde van de Lek meert de Liniepont aan bij Werk aan het Spoel, een oude militaire vesting die is omgetoverd tot openluchttheater en restaurant. Je kunt je met de pont ook iets westelijker laten afzetten bij Fort Everdingen, thuishaven van bierbrouwerij Duits & Lauret. Indrukwekkend is de grote inundatiesluis bij het fort, waarmee het achterliggende land onder water kon worden gezet. Een kleine kilometer verderop pak je de route bij Werk aan het Spoel weer op.

Wil je meer informatie over deze route en/of over dit gebied? Ga naar de website van Wandelnet. Hier is het ook mogelijk om een routebeschrijving te downloaden. 

Heb jij de route gelopen en kom je erachter dat de informatie op Wandel.nl niet klopt? Help ons en stuur een mailtje naar redactie@wandel.nl, dan passen wij het aan.