Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Tips & Tricks

Koudetraining: wat zijn de effecten?

Een ijsbad in de tuin, een dip in een meer of in een vriescel stappen. Veel mensen zweren bij een koude start van de dag. Maar wat doet koudetraining nu eigenlijk met je lichaam en welke voordelen heeft het voor de wandelaar? Wandel.nl zocht het voor je uit.

Vrouw in ijswater doet koudetraining
(Foto: © Shutterstock)

Je hebt het vast wel eens voorbij zien komen. Mensen die in de winter een ijsbad nemen in de buitenlucht. Of een groepje mensen dat gekleed in badkleding, muts, handschoenen en sokken een plons in een meer neemt of in een zelfde outfit een cryocabine instappen. ‘Waarom?’, vraag je jezelf misschien af. De laatste tijd zijn er steeds meer mensen die hier positieve effecten van ervaren. Hoe zit dat? 

Koudetraining of cryotherapie

Koudetraining, ook wel cryotherapie, is niet nieuw. In Scandinavië is het een gewoonte om na een hete saunasessie een plons in het ijskoude water te nemen, of jezelf ‘in te zepen’ met verse poedersneeuw. En wie kent de naam Wim Hof niet? De Iceman, zoals hij bekend staat, werd bekend door zijn extreme kouderecords. Zijn methode bestaat uit ademhalingsoefeningen en koudeblootstelling en wordt gepromoot om de fysieke en mentale gezondheid te verbeteren.  

Koudetraining - man die in de sneeuw ligt en beweegt
(Foto: © Shutterstock)

Wat kou met je doet

Ons lichaam is een energiefabriek en produceert warmte. Die warmte is nodig om ons lichaam optimaal te laten functioneren. Door het lichaam bloot te stellen aan kou treden er verschillende fysiologische reacties op. Deze zijn er op gericht om je lichaamstemperatuur te reguleren. De belangrijkste reacties zijn het vernauwen van de bloedvaten in de huid (vasoconstrictie), rillen, vernauwing van de luchtwegen, verhoging van de hartslag en een verhoging van de bloeddruk. Door je lichaam bloot te stellen aan kou, wordt het bloed krachtiger door het lijf wordt gepompt. Als je lichaam weer opwarmt, zakt de bloeddruk weer, maar het effect op de doorbloeding blijft positief. 

Koudetraining - Begeleider die een groepstraining geeft in koud water
(Foto: © Shutterstock)

Voordelen van koudetraining

De voordelen die je zou behalen door je lichaam geregeld aan kou bloot te stellen zijn divers en beloven veel moois. Of je nu eens in de week een ommetje maakt, of een doorgewinterde langeafstandswandelaar bent, iedereen kan er voordeel uit halen. 

Stimulatie van het immuunsysteem 

Koudetraining zou bepaalde immuuncellen stimuleren, waardoor het lichaam beter in staat is om infecties te bestrijden. 

Ontstekingsremmend effect 

Koudetraining zou ontstekingen kunnen verminderen. 

Pijnverlichting 

Koudetraining zou een gunstig effect hebben op met name spier- en gewrichtspijn. Door vernauwing van de vaten wordt de bloedtoevoer naar bepaalde gebieden verminderd, wat kan helpen tegen zwellingen en pijn.

Koudetraining - blote voeten die in de sneeuw staan
(Foto: © Shutterstock)

Verbetering van de bloedcirculatie 

Bij kou vernauwen de bloedvaten zich en bij warmte verwijderen ze zich. Door dit te trainen kan de bloedcirculatie worden bevorderd met een gunstig effect op de zuurstof- en voedingsstofafgifte aan weefsels. 

Beter herstel na inspanning 

Koudetherapie kan helpen bij het verminderen van spierpijn en bevordert het herstelproces. 

Verhoogd metabolisme 

Doordat het lichaam meer energie nodig heeft om het lichaam warm te houden, vindt er een toename van de calorieverbranding plaats. Dit kan bijdrage aan gewichtsbeheersing en een verhoogde productie van ‘bruin vetweefsel’. Bruin vetweefsel heeft het vermogen om calorieën te verbranden om warmte aan het lichaam af te geven. 

Verbetering van de huid 

Kou kan de huid verjongen, de huidconditie en aandoeningen als eczeem, acné en psoriasis verbeteren. 

Verbetering humeur 

Koudetherapie kan zorgen voor een endorfineboost en andere hormonen die je een goed gevoel geven. Veel mensen ervaren meer energie, een verhoogde alertheid en een betere stemming na koudetherapie. 

De risico’s van koudetraining

Wat de effecten van koudetherapie op de lange termijn zijn wordt nog steeds onderzocht. Vooral mensen met een gezondheidsaandoening doen er goed aan eerst medisch advies in te winnen alvorens aan een vorm van koudetherapie te beginnen. Koudetherapie wordt afgeraden bij: 

  • een hoge bloeddruk 
  • hartproblemen 
  • ademhalingsproblemen 
  • neurologische aandoeningen, zoals MS of epilepsie 
  • auto-immuunziekten 
  • allergie voor kou, of koudegevoeligheid, zoals Raynaud 
  • zwangerschap  
  • kinderen onder de 18 jaar 

Als je aan een vorm van cryotherapie wilt beginnen, bouw dit dan geleidelijk op en doe dit dan altijd onder professionele begeleiding en nooit alleen! 

Welke soorten koudetherapie zijn er?

Wil jij beginnen met koudetraining? Dan zijn er verschillende methoden om uit te kiezen. 

Koud bad of ijsbad 

Waarschijnlijk de bekendste vorm. Denk maar aan de saunagang, waar je je onderdompelt in een koud bad om af te koelen. Een ‘echt’ ijsbad nadert de temperatuur van het vriespunt, maar je kunt dus ook ‘warmer’ starten als je dit nog niet gewend bent. 

Koudetraining - Douche waaruit koud water komt
(Foto: © Shutterstock)

Wim Hof-methode 

Bij de Wim Hof-methode doen de deelnemers eerst een serie aan ademhalingsoefeningen, voor ze gedurende een paar minuten in een ijsbad, gevuld met ijsblokjes, gaan zitten. 

Dippen 

Vergelijkbaar is het dippen in open water, zoals een meer of de zee. Houdt hierbij altijd rekening met de weersomstandigheden (windchill), eventuele stroming en watertemperatuur en doe dit nooit alleen. 

Koude douche 

De makkelijkste manier om met koudetraining te beginnen is door na het douchen af te douchen met koud water.  

Cryosauna 

Een andere vorm is de cryosauna, een cabine, waarin middels stikstofdamp de temperatuur wordt verlaagd tot -110°C tot -160°C. Je verblijft ongeveer drie minuten in deze droge, koude lucht. Hiervoor ga je naar een speciaal instituut, waar ze je goed begeleiden.