Flevoland en rijke geschiedenis? Je zoekt ze misschien niet bij elkaar. Wandelroute Scheepswrakkenroute neemt je mee over het ‘grootste scheepskerkhof op het droge’. Onder de drassige kleibodem ligt letterlijk een historische wereld verscholen.
Op de plek waar we nu Flevoland kennen als onze jongste provincie, lag ooit de Zuiderzee. Een woeste, ruige zee vol gevaren. Ondiepten, dichtslibbende vaargeulen, verwoestende golven: voor scheepsvaarders was het geen gemakkelijke zee om op te varen. Dat bewijst ook deze wandelroute door het Pampushout. In de 700 jaar dat de Zuiderzee heeft bestaan, zijn er naar verluidt wel 3000 tot 4000 schepen gezonken. Een deel daarvan ontdek je op deze wandelroute ‘Scheepswrakkenroute’.
Onder de drassige kleibodem van Flevoland ligt een wereld verscholen. Tijdens de inpoldering van Flevoland zijn tot nu toe zo’n 435 schepen teruggevonden. Het ene schip groter dan het andere, soms zelfs met al het materiaal nog aan boord. Om dit ‘scheepskerkhof’ in het landschap zichtbaar te maken, vind je op deze wandelroute een aantal scheepswrakken aangeduid met een blauwwitte paal met bovenop een rood scheepje.
De schepen op de Scheepswrakkenroute zijn niet ‘in het echt’ te bewonderen. De schepen liggen diep onder de grond en daar blijven ze ook liggen. Ze blijven goed bewaard in de zuurstofarme kleibodem. Als ze boven de grond worden getild, zullen de veelal houten schepen verrotten. Het zijn historische tijdscapsules. Er zijn in totaal 435 scheepswrakken met bijna 33.000 voorwerpen gevonden, daterend tussen 1200 en 1900.
Niet ver achter de dijk in Pampushout vind je het kunstmatig aangelegde eiland Pampus, dat je met helder weer goed kunt zien liggen. Op het eiland vind je een 19-eeuws fort dat onderdeel is van de Stelling van Amsterdam. In die tijd lag hier nog de Zuiderzee. Pampus was oorspronkelijk een dichtgeslibde geul.
In de zeventiende eeuw moesten zwaarbeladen koopvaardijschepen met vracht uit de Nederlandse koloniën voor Pampus op hoogwater wachten voordat ze naar Amsterdam konden varen. Daar komt ook de Nederlandse uitdrukken ‘voor Pampus liggen’ vandaan.
Tijdens de Scheepswrakkenroute kom je langs de ‘Zuiderzeeparel’. Ter hoogte van het Wagtendonkpad vind je dit kunstwerk dat bovenop een heuvel te vinden is. Onder de heuvel ligt het wrak van een laatmiddeleeuws vrachtschip. Het kunstwerk is van Vincent van Ginneke en is in 2009 onthuld. De barokke parel heeft een diameter van één meter en staat op een gebogen mast van 13 meter hoog.
Het kunstwerk is een monument voor al die duizenden schipbreukelingen. Het menselijk leed van de verdronken scheepslui zijn vertaald in de parel: de kunstenaar wil met dit kunstwerk laten zien dat de schepen de parels van de polder zijn. Almere telt 27 onderzochte scheepswrakken en delen daarvan. Het oudste dateert uit de vijftiende eeuw, het jongste uit de twintigste eeuw.
De Scheepswrakkenroute leidt je langs nog een ander scheepswrak. Net na de poel ligt een Tjalk; een schip uit de tweede helft van de 18e eeuw. Het ligt middenin de bossen van het Pampushout en is net als de rest van de schepen een archeologisch rijksmonument.
De gezonken tjalk is onderzocht, aan boord zijn gebruiksvoorwerpen gevonden die het mogelijk maakten om een duidelijke tijdsdatering aan te geven. Er zijn 3 tinnen lepeltjes en scherven gevonden. Ook een muntje uit 1752 is gevonden. Met die kennis wordt aangenomen dat het schip enkele jaren daarna moet zijn gezonken.
Wil je meer informatie over deze route en - of over dit gebied? Ga naar de website van Het Flevolandschap. Hier is het ook mogelijk om een routebeschrijving te downloaden.
Heb jij de route gelopen en kom je erachter dat de informatie op Wandel.nl niet klopt? Help ons en stuur een mailtje naar redactie@wandel.nl, dan passen wij het aan.
Door Oostelijk en Zuidelijk Flevoland strekt de Knardijk zich uit; als een groene grens door onze jo...
De wandelroute Vluchthavenroute in Schokland brengt je naar historisch belangrijke punten op dit voo...
Waar ooit de Zuiderzee was, ligt nu een prachtig gebied om al wandelend te ontdekken. Wandel.nl vert...
Zin om heerlijk uit te waaien langs het water en in de polder en tegelijkertijd langs geschiedenis t...
Flevoland is meer dan alleen een kale, vlakke polder met windmolens. Je vindt er ook avontuurlijke p...
Saskia van den Brand wandelde deze zomer een route in Nationaal Park Zuid-Kennemerland. De combinati...