Bomen, tijdens het wandelen kom er je er ontelbaar veel tegen. Soms zijn dat bomen met een bijzonder verhaal of heel erg oude exemplaren. We zochten er een aantal voor je uit die je niet mag missen tijdens je komende wandelingen.
De Markiezeneik op landgoed Amelisweerd werd in 2022 gekozen tot Boom van Jaar. De verkiezing is een initiatief van SBNL Natuurfonds om ervoor te zorgen dat de verhalen achter Nederlandse bomen bekend worden. De Markiezeneik heeft zeker een verhaal. Ruim 30 meter hoog is de eik, die eind achttiende eeuw werd geplant door Maximilien-Henri de Saint-Simon. Dat was een Franse markies en schrijver die enkele jaren op kasteel Nieuw-Amelisweerd woonde. De markies was een groot natuurliefhebber en nog steeds is het fraaie bos in het landgoed aan hem te danken.
De Markiezeneik wordt net als zo’n 800 andere bomen in Amelisweerd bedreigd. Er zijn plannen om de A27 te verbreden. Daarvoor zouden vele bomen van meer dan 200 jaar oud moeten wijken. Je leest meer over deze eik in Magazine Wandel.nl nr. 1 van dit jaar.
Wandeltip: De kastelenroute Amelisweerd-Rhijnauwen loopt langs het voormalige woonkasteel van markies Maximilian-Henri de Saint-Simon.
Wat de leeuw is in het dierenrijk, is de eik onder de bomen
Deze drie tamme kastanjes zijn meer dan 350 jaar oud. De dikste van het stel heeft een omtrek van bijna 7,5 meter en is 26 meter hoog. Alle drie de stammen zitten vol spleten, holtes, knotsen en vergroeiingen, wat ze extra indrukwekkend maakt. Zo indrukwekkend, dat ze ook wel de Poortwachters van Arnhem worden genoemd. De Poortwachters staan in park Gulden Bodem, vlakbij landhuis Zypendaal. Daar is tegenwoordig het hoofdkwartier van het Geldersch Landschap gevestigd.
De drie bomen worden in Arnhem ook wel de Hans-en-Grietje-bomen genoemd. De twee dikste zijn Hans en Grietje, de iets dunnere is de Heks. Deze buigt een beetje voorover en zou controleren of Hans en Grietje al vet genoeg zijn om in de oven gestopt te kunnen worden.
Wandeltip: Route van 3,5 kilometer door Park Zypendaal, die je gemakkelijk kunt combineren met een struinrondje door Gulden Bodem. Met de IJstijdenwandeling combineer je Gulden Bodem met meerdere Arnhemse parken in 9,2 kilometer.
Strak in het gelid staan ze, de linden op landgoed Elswout. Als kaarsrechte enorme strepen verdelen de lange lindelanen het 85 hectare grote park in lange rechthoeken. Typisch voor de geometrische Hollands barokstijl uit 17de eeuw, waarin het landgoed als buitenplaats door de Amsterdammer Carel du Moulin is gesticht. Een eeuw later is het park volledig veranderd. De meer natuurlijke Engelse landschapstijl raakte in de mode. Kronkelpaadjes, beekjes, vijvers en heuveltjes werden aangelegd. De kaarsrechte lindenlanden bleven echter en zijn nog steeds te bewonderen. Buitenplaats Elswout is tegenwoordig een rijksmonument en het park biedt een thuis aan vele planten en dieren. Elswout is onderdeel van Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
Wandeltip: Op Elswout zijn drie wandelroutes van 1,7 tot 4 kilometer.
De dikste boom van Nederland? Dat is de Kabouterboom in het Gelderse Beek niet meer. Hij is ingehaald door een reuzensequoia in Brummen. Maar met zijn omtrek van 8 meter en ruim 33 centimeter is de kastanje nog wel steeds de dikste holle boom van ons land. Aan die holte dankt de Kabouterboom zijn naam. Al eeuwen vertellen ouders hun kinderen dat er kabouters in de boom wonen, bij voorkeur Paulus de Boskabouter. De holte zorgt er ook voor dat de boom al een aantal keer met de dood is bedreigd. Groepen jongeren hebben meerdere keren een fikkie gestookt in de boom, met de stam als schoorsteen. Maar telkens heeft de meer dan 450 jaar oude tamme kastanje zo’n aanslag overleefd.
Wandeltip: Hoe kan het ook anders, de Kabouterboom is het middelpunt van een kabouterroute door het Kastanjedal van Beek-Ubbergen.
In 2021 werd de 140 jaar oude beuk op begraafplaats Groenesteeg verkozen tot de mooiste boom van Zuid-Holland. Niet vreemd, want met zijn ‘duizend takken’ lijkt het net alsof hij de graven van de oude begraafplaats beschermd tegen onheil. De stam van de beuk heeft een omtrek van 7,7 meter en daarmee is hij de dikste beuk van Nederland. De korte en gedrongen onderstam is van een groene beuk. Op de gigantische stam is een rode beuk met veel vertakkingen en een kroon met een doorsnede van wel 25 meter geënt. Dit heeft kunnen gebeuren omdat groene en bruine beuken verschillende groeisnelheden hebben.
Wandeltip: De Singelparkwandeling volgt de Singels van Leiden in een ronde van 6,5 kilometer om de oude binnenstad. De wandeling doet ook de openbaar toegankelijke begraafplaats Groenesteeg aan. Groenesteeg is in 1813 gesticht en is ook nu nog een van de vredigste plekken in de Leidse binnenstad.
In de Oude Hortus in Utrecht staan twee oude Ginkgo biloba’s. De oudste van deze twee Japanse notenbomen is 250 jaar. Daarmee is het de oudste Ginkgo van Europa. Wat deze Ginkgo nog bijzonderder maakt, is dat het een mannelijke boom is, maar een vrouwelijk tak heeft. Deze is goed te herkennen, want alleen aan deze tak zitten vruchten. De vrouwelijke tak is waarschijnlijk in de negentiende eeuw op de stam geënt. In de herfst is de Ginkgo met zijn heldere geelgouden bladeren op zijn mooist.
Wandeltip: De Oude Hortus is een bezoek waard. Naast de Ginkgo’s herbergt de tuin nog veel meer bijzondere planten en bomen. Momenteel wordt het museumgebouw verbouwd. Daardoor is ook de tuin tot september 2023 gesloten.
De Poppebeam in het Friese Jubbega is een 160 jaar oude beuk. Hij dankt zijn naam aan een volksverhaal. Van zogenaamde ‘poppebeamen’, meestal hol, zouden de kinderen komen. Dat is tenminste wat ouders eeuwenlang aan hun kroost hebben verteld. Poppe is Fries voor baby. Elke regio in Friesland had ooit zijn eigen Poppebeam. Bijzonder aan de beuk in Jubbega is dat hij níet hol is. Wel dik, met een omtrek van bijna 6 meter. In 1861 was de Poppebeam nog maar een klein beukje. Hij is toen geplant door turfsteker Berend Oedszes Weidema, eigenaar van het vervenershuisje naast de boom. In 1861 was het huisje groter dan het boompje, maar anno 2023 is de beuk met een hoogte van 23 meter veruit de reus op het erf.
Wandeltip: deze 23 kilometer lange wandeling langs de oevers van rivier de Tjonger start en eindigt in Jubbega.
Luister dan de podcast Eik&Ik. Volgens podcastmaker Wim Eikelboom (what's in a name) is de eik is onder de bomen wat de leeuw is in het dierenrijk. In deze podcast gaat hij op zoek naar verhalen die je verrassen en die je anders laten kijken naar eiken.
De podcast Eik&Ik maakt deel uit van de NPO1-campagne Nederlandplantbomen.nl. “Het planten van bomen is heel belangrijk", zegt Wim op de website van de EO. "Maar de waarde van oude bomen moet je niet onderschatten. Een oude eik van 150 jaar is van evenveel betekenis voor de biodiversiteit en het klimaat als 500 jonge boompjes van 10 jaar bij elkaar."
Onverharde lanen met aan weerszijden statige bomen. Een imposant en soms zelfs sprookjesachtig gezic...
Ken jij de monumentale bomen in jouw stad? Wie weet wat deze stadsreuzen in hun leven al hebben gezi...
Welk jaargetijde het ook is, wandelen in het bos is altijd mooi. Ieder seizoen heeft zijn eigen char...
Zin om op vakantie te gaan naar een gebied waar je mooie boswandelingen kunt maken? Binnen Europa vi...
Jonge bossen zijn nog volop in ontwikkeling, ze worden ieder jaar groener en kleurrijker en je ontde...