Het historische centrum van Dordrecht staat bol van de monumenten. Dat nodigt uit tot een mooie wandeling rondom Open Monumentendag op 10 en 11 september. Onze blogger Saskia van den Brand werd verrast door de magische stilte van de 7 Dordtse hofjes. "Hier waan ik mij een paar eeuwen terug."
Tekst & foto’s: Saskia van den Brand
Hofjes... ze liggen vaak midden in het centrum van een stad en je kunt er goed tot rust komen. Een hofje is een binnenplaats of binnentuin met daaromheen gelegen een paar kleine woningen. Op deze zondagochtend zijn alle winkels nog gesloten. De eerste kussens worden op de terrasstoelen gelegd en de kerkklokken luiden. Een ideaal moment om te starten met mijn route langs de zeven hofjes in Dordrecht, want ik vind het magisch om in stilte een hofje te verkennen.
Het eerste hofje dat ik bezoek is het Regenten- of Lenghenhof, gebouwd in 1755. Via de groene poort kom ik in de binnentuin: een vierkant grasveld met daaromheen rode rozen en een klimop haag. Hier waan ik mij een paar eeuwen terug. De huisjes binnen de hofjes hebben minimale afmetingen. Huisnummers boven de voordeur zijn zo klein dat het aandoenlijk is. Ramen met afmetingen die je nu nooit meer tegenkomt. Deurbellen waaraan je moet trekken en brievenbussen waar een brief prima doorheen kan, maar geen pakketjes.
De Dordtse reder en koopman Gijsbert de Lengh stelde verschillende regels op schrift om er te mogen wonen. Tot op de dag van vandaag worden zijn regels gehandhaafd. Om er te kunnen wonen moet je vrouw, alleenstaand en boven de vijftig jaar zijn. En je mag niet te rijk zijn, want De Lengh wilde de huisjes gratis bewoonbaar maken. Als ik een rondje loop, ontdek ik nog een doorgang en bewonder ik de geranium Rozanne. De bloem heeft lichtpaarse tot donkerpaarse kleuren. Ik wandel naar de Vriesestraat en verscholen tussen nummer 100-104 is de toegang tot het oudste nog bestaande hofje: de Van Slingelandthof (1519). Als ik het niet zou weten, dan zou ik er voorbij lopen. Gelukkig ben ik niet groot, want de groene deur is niet gemaakt voor lange Nederlanders. Vaak komen hofjes voort uit godsdienstige overtuiging en dat is ook hier het geval. Het waren geefhuisjes voor armen die geen huur konden betalen, maar ze boden ook onderdak aan oude dienstmaagden van stichters van hofjes.
Het leuke aan deze route is dat ik ook andere plekken van Dordrecht leer kennen. Zo wandel ik dwars door de Kloostertuin. In de zestiende eeuw is dit park ontstaan als onderdeel van het Augustijnenklooster. Het is er niet groot, maar de natuurstenen banken nodigen uit om even te zitten. Als ik naar de lucht kijk, zie ik de nok van de historische koopmanshuizen.
Een iets jonger hofje is de Arend Maartenszhof (1625). Dit hof werd opgericht voor de behoeftige vrouwen en weduwen van soldaten die voor het vaderland waren gesneuveld. Een renaissancepoortje in het rood geeft toegang tot de binnentuin. Ieder hofje is schoon en netjes. Er ligt geen afval op de grond en de tuin wordt met liefde onderhouden. Een gigantisch grote boom staat in het midden. Wat ik tof vind, is dat het lijkt alsof bewoners hier meer met elkaar in contact komen. Ze hebben allemaal een bankje voor de deur en in de vroege ochtend drinken een paar vrouwen gezellig koffie. In de hofjes merk ik niets van de drukte die op gang komt in de binnenstad. Het brengt mij terug in de tijd. Op verschillende plekken kom ik oude teksten tegen, zoals boven de in- en uitgang. Er staat met sierlijke krulletters dat het goed is om aan de armen te geven, want dan zul je niets tekort komen.
De andere hofjes liggen iets buiten het historische centrum van Dordrecht. Het is goed te zien dat de Wilhelminastichting (1926) veel meer lijkt op huizen uit die tijd. Dit zie je aan de Hollandse dakpannen en de donkerrode baksteen. Het Clara- en Mariahof (1880) ligt ook verscholen. Het is zeker de moeite om ook hier even een kijkje te nemen. De woningen zijn knus en hebben overwegend een witte uitstraling. Hier viel tijdens de Tweede Wereldoorlog een bom die bedoeld was voor het Park Merwestein, waardoor een deel van de poort was verwoest.
Ik wandel snel door naar het park. Een pareltje van een plek! Er is een hertenkamp. De herten zoeken vandaag de schaduw op, want de zon begint steeds meer te branden. Er is veel gras, een vijver en er staan bijzondere oude bomen. Jonge kinderen schommelen als ik hen passeer. Het is goed te zien dat Dordrecht een rijke stad was. Villa’s rondom het Park Merwestein hebben brede straten, geel met witte luifels en statige oprijlanen. Ik bekijk de laatste twee hofjes De Vereeniging (1864) en Hallinchof (1890-1920) met een brede glimlach. Ik word blij van de vrolijke kleuren en de schilderachtige hofjes. Dordrecht is een paradijs voor iedereen die benieuwd is naar het verleden.
Oude schepen, uitzicht over het water, mooie pandjes en gezellige terrassen op de kade: bij havens i...
Op Wandel.nl vind je overzichten van wandelroutes rondom een grote stad. Na velen verzoeken is hier ...
Onze blogger Saskia van den Brand weet precies welke wandelgebieden jij nog moet gaan ontdekken. Onl...
In 2022 is het exact 750 jaar geleden dat Gouda haar stadsrechten kreeg van Graaf Floris V van Holla...
Het Bieschbospad is één van de vijf genomineerde wandelroutes voor de titel ‘Beste wandelroute van h...