Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Route

Wandelroutes door parken, tuinen en landgoederen: 10 tips

Wandel.nl geeft je een overzicht van wandelroutes met iets extra's. Wandel door de natuur en cultuur in parken, tuinen en landgoederen.

park Klarenbeek
Wandelaars in park Klarenbeek bij Arnhem, foto: Ad Snelderwaard

Wandelroutes met iets extra's

Door: Nanda Raaphorst

100% puur natuur. Het is een labeltje dat het goed doet, ongeacht waarop je het plakt. Deze keer brengt Wandel.nl geen puur-natuurroutes, maar wandelingen met iets extra's. Ze mixen natuur met cultuur - een kasteel, een moestuin, een statige laan bomen, een ijskelder vol vleermuizen. De kilometers vliegen voorbij en bijna altijd is er een fijn café in de buurt. Geniet van deze wandelroutes door (stads)parken, (kasteel)tuinen en over landgoederen.

Tip 1: Arnhem, Parkenpad - 15 km

Groen lint van parken

Arnhem heeft wel dertien fraaie parken. Knoop je ze aaneen dan wandel je door een gordel van groen, die soms licht glooiend, soms ronduit heuvelachtig is. Deze Groene Wissel voert door de parken Sonsbeek, Zijpendaal, Klarenbeek, Angerenstein, Sacré Coeur, Presikhaaf en Thialf. Het neusje van de zalm is Park Sonsbeek, een monumentaal (stads)park, dat begin 19e eeuw werd aangelegd in Engelse landschapsstijl: zonder symmetrie en evenwicht, maar heuvelachtig en vol romantische trekjes. Je vindt er fraaie boomgroepen, verrassende doorkijkjes, een moestuin, een hertenkamp, een belvedère en een beauty van een waterpartij.

Park Sonsbeek
Waterpartij in Park Sonsbeek, foto: Wikimedia - Wouter Hagens

Ga even langs het bezoekerscentrum, je kunt er meel kopen dat ter plekke, op de Witte Molen langs de St. Jansbeek, is gemalen. De wandelroute vervolgt langs kasteel Zypendaal en voert dan dalend en stijgend door Park Klarenbeek, voordat je in Park Angerenstein uitkomt. Opvallend hier zijn het landhuis, de fraaie vijvers en de vele oude bomen. Terug naar het station wandel je nog door drie parken: het park(je) Sacré Coeur, Park Presikhaaf en het jonge parkje Thialf. Nog geen zin in de terugreis? Schuif even aan in het sfeervolle T-huis bij het Centraal Station.

Tip 2: Rotterdam, Kralingenpad - 13 km.

Een plas, een bos, een skyline

Het populaire Kralingse Bos ligt rondom de minstens zo populaire Kralingse Plas. In het bos kun je een korte wandeling maken met uitzicht op de indrukwekkende skyline van Rotterdam. Als je start bij restaurant De Tuin wandel je eerst langs molens De Ster en De Lelie, dan over een brede wandelboulevard en vervolgens langs het Minang Kabou Huis - een gebouw (met Indonesisch restaurant) dat is opgetrokken in de stijl van de Minangkabau-ers, een bevolkingsgroep op Sumatra. Hierna loop je langs een klimbos, een strandje, een haventje en tenslotte weer het bos in. Extra leuk is de route hier door allerlei loopbruggetjes over het water.

De Kralingse Plas
De Kralingse Plas, foto: Wikimedia - Wikifrits

Een langere route (13 km) voert vanaf station Blaak via de spraakmakende Markthal en de beroemde Kubuswoningen door drie verschillende gebieden: West-Kralingen, recreatiegebied Kralingse Plas/Kralingse Bos, en het deftige Oost-Kralingen. Via de Maasboulevard wandel je terug naar Blaak. Deze langere wandelroute staat beschreven in de gids: Wandelen buiten de binnenstad van Rotterdam, van Uitgever Gegarandeerd Onregelmatig. Het gidsje is er één uit een serie gidsjes met wandelingen buiten de binnensteden, o.a. Utrecht, Amsterdam, Eindhoven en Den Haag.

Tip 3: Den Haag, landgoed De Horsten - 13 of 21 km.

Een vijver met een verhaal

Den Haag is een stad met onverwacht veel groen. Al meteen vanaf station Den Haag Centraal wandel je het Haagse bos in, het voormalige jachtterrein van de graven van Holland dat de Haagse binnenstad verbindt met de landgoederen van Wassenaar. Onderweg passeer je Huis ten Bosch, het voormalige jachthuis van prins Frederik. Van 1981 tot 2014 werd het bewoond door koningin Beatrix en haar gezin en als de verbouwing voorbij is zal de koning er met zijn gezin in trekken. De vijver voor het huis is de plek waar Willem-Alexander in 2001 zijn vriendin Máxima tijdens het schaatsen ten huwelijk vroeg.

Landgoed De Horsten bestaat uit drie landgoederen: Raaphorst, Ter Horst en Eikenhorst. Een van de eyecatchers is de prachtige Seringenberg, een twintig meter hoge heuvel die prins Frederik liet opwerpen tegen de duinrand en liet beplanten met seringen. Ander moois onderweg zijn landgoed Reigersbergen, Kasteel De Wittenburg, en het Backershagenhuis, een 'lusthof' met een Engelse tuin vol romantische trekjes als waterpartijen, doorkijkjes, glooiingen en smalle slingerende paadjes.

Tip 4: Amsterdam, Vondelpark - 12 km.

Vondel, Rembrandt en Erasmus

Deze wandelroute voert door sfeervolle wijken met prachtige straten en door maar liefst drie stadsparken: het Erasmuspark, het Rembrandtpark en het Vondelpark. Nog maar een kwartiertje onderweg en je ruilt het decor van stenen en asfalt al in voor een prachtig vlonderpad tussen rietkragen vol vogeltjes. Het verstilde Erasmuspark heeft enkele fraaie beelden en bijzondere bruggen. Bovendien vind je er alle bomen terug (inclusief uitleg) die voorkomen in de Boomhoroscoop. Een eeuw geleden bestond het Erasmuspark nog uit oer-Hollands polderland met sloten, weiden en tuinderijen. Oplettende wandelaars zullen misschien de stijl van Mondriaan herkennen in de belijning van paden, bomen en gras - dat was in ieder geval de bedoeling van de tuinarchitect.

Het Vondelpark
Het Vondelpark, foto: Wikimedia - Steven Lek

Het Rembrandtpark is klein maar fijn en is vooral een plek waar gespeeld en gefitnesst wordt. Het Vondelpark is het neusje van de zalm op deze wandelroute. Het heeft spannende slingerpaadjes, prachtige vijvers met fonteinen en een verzameling schitterende bomen. In dit park kun je zelf je wandelroute kiezen (zie hiervoor dit overzicht). De binnenstad is de kers op het toetje, al is het misschien een goed plan om de overvolle Damrak te vermijden.

Tip 5: Apeldoorn, Wandelroute Oranjepark - 10 km.

Een bijzondere, koninklijke route

Het Oranjepark (uit 1876) is het oudste park van Apeldoorn. Het ligt in het hart van de stad en is aangelegd in Engelse landschapsstijl, met gebogen paden, uitgestrekte grasvelden en een langgerekte vijverpartij waar een spetterende fontein in de zomer voor een klaterende achtergrondsound zorgt. Het park heeft prachtige, monumentale bomen en de villa's die het park omringen geven het geheel een extra indrukwekkende sfeer.

Het Oranjepark in Apeldoorn
Het Oranjepark in Apeldoorn, foto: Wikimedia

Na de wandelpaden langs het Apeldoorns Kanaal - het is een plaatje, dat spiegelende water die de rijen bomen weerkaatsen - voert de route door het groen langs het beekje de Grift, vervolgens door het Verzetsstrijderspark en het Prinsenpark en tenslotte via wat groenstrookjes naar Paleis Het Loo. Tot eind oktober kunnen bezoekers van Paleis Het Loo via de barokke tuinen een wandelroute volgen door een deel van het paleispark. Deze ‘Oranje-wandeling’ voert langs de veldvijvers met het Badpaviljoen, het Theepaviljoen en de koninklijke Botenhuizen. Na het paleis wandel je langs de Naald en het Monument 30 april 2009 (het kunstwerk - een doos vol ballonnen - is opgericht ter herinnering aan de aanslag op Koninginnedag 2009 waarbij acht mensen het leven verloren). De wandeling eindigt met een mooi traject, dwars door het Oranjepark.

Tip 6: Utrecht, Maximapark en Haarrijnen - 12 km.

Maxima en het bier van Maximus

Deze wandelroute voert door het verrassende Maximapark, dat zo groot is als de Utrechtse binnenstad en waar van alles te doen is. Het heeft een Japanse tuin, een Vlinderhof, een bosspeeltuin en een observatorium. Je vindt er zeven kunstwerken en minstens zes horecagelegenheden, waaronder brouwerij Maximus, dat elk seizoen een ander biertje brouwt. Na het park voert de wandelroute door het centrum van het gezellige dorpje Vleuten en vervolgens door de polders en het nieuwe natuurgebied De Thematervelden aan de Haarrijnse Plas. Langs de rand van Utrecht-Terwijde wandel je terug naar het station. Geen wandeling voor wie alleen rust en stilte zoekt

De tuinen bij Kasteel Arcen
De tuinen bij Kasteel Arcen, foto: Wikimedia

Tip 7: Arcen, Landgoed Arcen - 10 km.

Via knooppunten langs heel veel tuinen

Rond het voormalige vestingdorp Arcen ligt landgoed Arcen met kasteel Arcen. Deze knooppunt-wandelroute voert langs al het moois op het landgoed. Om te beginnen het kasteel, dat is omgeven door brede grachten, en waar regelmatig exposities worden gehouden. In het Rosarium met barokke vijvers zijn honderden verschillende soorten rozen te bewonderen. De watertuinen bestaan uit zeven spiegelende vijvers op verschillende niveaus met rondom veel groen en kunst. Allerlei paadjes voeren langs beekjes, watervalletjes, vijvertjes, en plantenperken. En dan zijn er nog de wereldtuinen: de Chinese tuin, de Japanse tuin, de Thaise tuin, een grassentuin, een watertuin en een kruidentuin. In het Casa Verde kun je ronddolen tussen palmbomen, varens, bananenstruiken, olijf- en citrusbomen en cactussen. In de kasteeltuinen vind je ook een koivijver, een apeneiland, antilopen en stokstaartjes.

Tip 8: Baarn, Wandelroute landgoed Groeneveld - 8, 11 of 14 km.

Romantische tuin met insectenhotel en grand café

In de gemeente Baarn vind je middenin een schitterend park het kasteel Groeneveld. Het park werd rond 1800 aangelegd in een strakke Franse stijl met rechte lijnen en geometrische vormen, maar is stilaan verworden tot een Engelse tuin vol romantische trekjes. Je wandelt via glooiende slingerpaadjes vol betoverende doorkijkjes langs vijvers, kronkelende beekjes, imposante boomgroepen en malsgroene weilanden. Het kasteel is open voor publiek, evenals de 18e-eeuwse moestuin, een bloementuin, een 'insectenhotel' en een ijskelder waarin vleermuizen overwinteren. In het kasteel is ook de 'Buitenplaats voor mens en natuur' van Staatsbosbeheer te vinden, waar exposities worden gehouden die een link hebben met de natuur. Voor koffie of een lekkere lunch kun je terecht in het Grand Café van het kasteel.

De ingang van Heerlijkheid Mariënwaerdt
De ingang van Heerlijkheid Mariënwaerdt, foto: Wikimedia - John Scholte

Tip 9: Beesd: Wandelroute Heerlijkheid Mariënwaerdt - 14 km.

Over het eiland van Maria

Heerlijkheid Mariënwaerdt is een eeuwenoud landgoed in de Betuwe. De naam ‘Heerlijkheid’ verwijst naar de ‘heerlijke’ rechten die de eigenaar van het landgoed bij aankoop kreeg: jacht-, pacht- en visrecht plus beheer van wegen en watergangen. De Linge was bepalend voor de ontwikkeling van Landgoed Mariënwaerdt. De rivier zette langs haar oevers zand en klei af - goede bodem voor de abdij die de norbertijnen er in 1129 abdij bouwden. Ze noemden hun domein 'het Mariënwaerdt' - het eiland van Maria - en legden er akkers aan en fruitgaarden. Je komt erlangs op deze wandelroute, waarbij je de sfeer van weleer nog ervaart.

Ook passeer je de Stapelbakker (pannenkoeken! walnotentaartjes!) en de landwinkel met biologische producten. In oktober kun je zelf walnoten rapen langs de Notendijk. De wandelroute vervolgt over rustige asfaltweggetjes, half verharde landwegen en romantische bospaden. Via de Appeldijk, zo'n beetje het hart van de Betuwe (waar het behoorlijk druk kan zijn op een zonnige zondag) kom je uit langs de oevers van het romantische riviertje de Linge, met aan beide zijden rijen oude karakteristieke appelbomen.

Museum Belvédère bij Oranjewoud
Museum Belvédère bij Oranjewoud, foto: Wikimedia - Udo Ockema

Tip 10: Heerenveen, Wandelroute Oranjewoud - 20 km.

Tussen zomerslot en ecokathedraal

In het schitterende Oranjewoud wandel je langs weilandjes en door bos, over oude lanen met majestueuze beuken en eiken, door parken, langs waterpartijen en enkele boerderijen en imposante landhuizen. Op het enorme landgoed liet Albertine Agnes van Oranje, echtgenote van de Friese stadhouder Willem Frederik van Nassau, in 1676 een zomerslot bouwen. Het wit gepleisterde, neo-classicistische landhuis is omgeven door een fraaie tuin, waarin een mooie uitkijktoren - 'Belvédère' -  staat. De tuin is aangelegd met kronkelende paden, vijvers en tuinkoepels.