In onze serie ‘wandelen met een ziekte’ belichten we aandoeningen waar veel mensen mee te kampen hebben. Hoe kan wandelen je dan helpen om gezonder te worden en je beter in je vel te voelen? In dit artikel belichten we kanker.
Onder kanker valt een aantal aandoeningen waarbij sprake is van een abnormale celdeling en -verspreiding. Er vormt zich een massa van een opeenstapeling aan cellen, die samen een tumor vormen. Bij kanker is deze tumor kwaadaardig. Als de tumor groeit, kan deze ook het omliggende weefsel aantasten of zich verspreiden door het lichaam. We spreken dan van uitzaaiingen. Kanker geeft niet altijd direct klachten. Vaak ontstaan de klachten als de tumor groter wordt of als er uitzaaiingen zijn. Met meer dan 100 soorten kanker is de oorzaak verre van eenduidig. Genetische afwijkingen kunnen een rol spelen, maar er zijn ook risicofactoren, zoals roken, overgewicht of te lange blootstelling aan direct zonlicht.
Gezondheidsvoordelen
Germund Daal werkt voor het Wereld Kanker Onderzoek Fonds als hoofd doelrealisatie en communicatie. Samen met een team van gezondheidsvoorlichters, voedingswetenschappers en oncologisch fysiotherapeuten geeft hij voorlichting en advies over gezonde keuzes in voeding en leefstijl ter preventie en verbetering van kwaliteit van leven en overleven voor mensen met kanker. “Wandelen heeft in iedere fase van de ziekte grote voordelen”, zegt hij.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat wandelen veel voordelen heeft in relatie tot kanker. “Wandelen, en bewegen in het algemeen, kan de kans op bepaalde soorten kanker verkleinen. Dus er gaat een belangrijke preventieve werking van uit. Maar ook voor wie kanker heeft, is bewegen heel erg belangrijk. Zowel voor, tijdens als na de behandeling is het belangrijk om zo fit mogelijk te blijven en de conditie te behouden of te verbeteren. In tegenstelling tot wat vroeger gedacht werd: mensen die ziek zijn moeten rust houden. Maar gebleken is dat kankerpatiënten door te blijven bewegen de behandeling beter aankunnen. Zowel fysiek als mentaal. Ze ervaren minder vermoeidheid, verlies van spiermassa en conditie, maar krijgen meer zelfvertrouwen, een betere concentratie, minder depressieve klachten, een betere nachtrust en daardoor een betere kwaliteit van leven. Daarnaast blijken de bijwerkingen en de ernst van de bijwerkingen af te nemen en bevordert bewegen het herstel.”
Beweegadvies
Het WKOF baseert haar beweegadvies voor mensen met kanker op basis van internationale richtlijnen. Dit wijkt niet heel veel af van het reguliere beweegadvies van de Gezondheidsraad. Het komt neer op drie keer per week 30 minuten werken aan de conditie en twee keer in de week aan kracht. “Hierbij is onderzocht wat het directe effect is van duur- en/of krachttraining op de mentale en fysieke gesteldheid. Duurtraining heeft direct een positieve invloed op gevoel van angst en depressie, terwijl door krachttraining minder vermoeidheid wordt ervaren.”
Heb je kanker? Dit zijn de beweegrichtlijnen volgens het WKOF.
Tips
“Voor mensen met de diagnose kanker is bewegen ongelooflijk belangrijk en wandelen is een laagdrempelige activiteit,” stelt Germund. “Maar graag wil ik nog wat advies meegeven. Het is namelijk niet voor iedereen even makkelijk om voldoende te bewegen.”
Als 30 minuten achtereen wandelen te zwaar is of omdat de conditie zo achteruit is gegaan, verdeel dan de activiteit over de dag door bijvoorbeeld drie keer tien minuten te wandelen.
Begin ergens en bouw rustig op. Vooral als er sprake is van vermoeidheid of in de eerste dagen na een chemobehandeling. Wandelen is laagdrempelig; je bepaalt zelf hoe ver, de intensiteit, de locatie of dat je met iemand samen wilt lopen of liever alleen.
Wil je graag naar buiten (voor een wandeling) en ben je verzot op de natuur? Vraag aan een naaste of hij/zij je meeneemt naar het bos of een andere mooie plek in de natuur. Op een bankje de boslucht opsnuiven of wandelend over de bospaden? Een bosbad geeft je toch dat opkikkertje.
Overleg met de oncologisch fysiotherapeut welke vorm van bewegen bij je past. Niet iedereen vindt wandelen leuk. Samen met de therapeut kun je bekijken welke alternatieven er zijn.
Wordt wandelen of bewegen steeds moeilijker door de vorm van kanker of behandeling? Het is heel belangrijk om dit met de oncologisch fysiotherapeut te bespreken om risico’s te vermijden. In specifieke gevallen wordt aangeraden toch het bewegen op te pakken, al is het met oefeningen thuis die je makkelijk uit kunt voeren, of wandelen met begeleiding.
Weet wat je eet. Het lichaam heeft bij kanker een hogere behoefte aan eiwitten. Enerzijds door de processen van herstel in het lichaam en anderzijds de behandeling die invloed heeft op de eiwitbehoefte. Een oncologiediëtist kan advies op maat geven.
“De brochure ‘Trainen & bewegen bij kanker’ gaat over de rol van bewegen en trainen vanaf de diagnose kanker. Hierin lees je wat je kunt doen om zo fit mogelijk de behandeling van kanker te starten, wat je tijdens de behandeling aan beweging kunt doen en hoe je na de behandeling door beweging weer fitter kunt worden,” besluit Germund. Je kunt de folder hier downloaden.
Wat kun je als naaste doen?
Als iemand die dicht bij jou staat de diagnose kanker krijgt, is dat een schok. Je kunt je machteloos voelen, maar weet dat je er voor hem of haar kunt zijn. Niet alleen voor de emotionele steun of door fysiek te helpen met dingen. Er zijn veel organisaties die zich inzetten voor onderzoek naar kanker of verbetering van de levenskwaliteit voor mensen met kanker. Wellicht voel je behoefte om op een bepaalde manier te helpen. Doneer, collecteer, schenk, kom in actie, of loop mee. Dit zijn slechts enkele voorbeelden:
Een overzicht van organisaties en verenigingen die zich bezig houden met het verstrekken van betrouwbare informatie over kanker en lotgenotencontact vind je op deze site.
Deel je tips
Wil jij iets delen over jouw ervaring met de ziekte kanker in relatie tot wandelen en bewegen? Wij horen graag jouw tips, mogelijk kunnen we ze toevoegen aan dit artikel. Stuur ons een mailtje op redactie@wandel.nl.
Gezondheid
Gezondheid
Gezondheid
Gezondheid
Gezondheid