De Veluwe is een favoriet wandelgebied voor veel natuurliefhebbers, maar wist je dat er een nog redelijk onontdekt deel is? Boswachter Jaël Bergwerff van Staatsbosbeheer deelt haar tips over ’t Leesten. Hier kun je bijvoorbeeld heel goed wild spotten!
In de rubriek 'Wandelen, natuurlijk!' nemen we je mee langs actuele natuuronderwerpen voor wandelaars, samen met de boswachters van Staatsbosbeheer. We onderzoeken samen hoe wandelaars kunnen bijdragen aan een rijkere natuur. In deze editie komt boswachter Jaël Bergwerff aan het woord over wandelen en wild spotten in 't Leesten.
“Het mooie van ‘t Leesten vind ik de veelzijdigheid van het gebied. Op een hele korte afstand van elkaar vind je hei en bos en loop je langs sprengen. Juist die variatie maakt het een prachtig wandelgebied”, vertelt Jaël. Ze is boswachter en coördinator van het Informatiecentrum ’t Leesten van Staatsbosbeheer in Ugchelen. “’t Leesten is nog relatief onbekend, maar het is juist een mooie plek om te wandelen. Er is een goede parkeerplaats bij het Informatiecentrum, er zit een brasserie, een winkeltje waar je verschillende routes en andere souvenirs kunt kopen en we hebben hele diverse routes.”
’t Leesten betekent ‘klein dal’ of ‘geul’. “De Veluwe ligt op een heuvel die in de IJstijd is opgestuwd en ’t Leesten ligt in het dal dat is ontstaan nadat het ijs is gaan smelten. Het hele landschap draagt veel historie met zich mee. Zo zie je de plekken waar men vroeger grind en zand won en zijn er geulen te zien die doen herinneren aan het graven naar ijzer in de middeleeuwen. Door het vele grondwater ontstonden er beken, die waren in deze omgeving dan weer heel gunstig voor de watermolens. In Eerbeek staan nog steeds verschillende papierfabrieken, die gebruik konden maken van dat water. Zo zie je in het hele gebied nog veel terug van de oorsprong van de natuur.”
Wie in ’t Leesten wil wandelen, heeft de keuze uit verschillende routes. De cultuurhistorische route volgt de paarse aanduiding en is zo’n 5,5 kilometer lang. Hierin kom je langs de sprengenbeken, de geulen die de grind- en ijzerwinning achterlieten en langs diverse historische plekken. Bij het Informatiecentrum is het boekje met de routebeschrijving en uitleg te koop. Daarnaast is er een wandeling van één kilometer voor mensen die mindervalide zijn. Deze gele route gaat over een breder, stevig pad waarop je ook met een rolstoel goed kunt rijden.
Ook de bosroute van 5,5 kilometer is aan te raden, volgens Jaël. Deze route is met rode pijltjes aangegeven en gaat over de hei en door het bos. “Wie ’s ochtends vroeg gaat, heeft de kans om wild te spotten. Edelherten, zwijnen, vossen, dassen en eekhoorntjes, ze lopen hier allemaal rond. Maar, alleen als je rustig bent en niet te hard praat, maak je kans om ze te zien. Daarbij kun je nog letten op wat je aantrekt”, zegt ze. “Blauwe kleding is heel opvallend en heeft het wild zo in de gaten. Oranje valt dan weer minder op. Ook een geurtje of veel deodorant verraadt je aanwezigheid al snel. Dus als de wind verkeerd staat, zijn ze al lang weg doordat ze mensen ruiken.”
Voor kinderen heeft Staatsbosbeheer op ’t Leesten het Bosdierenpad, een educatieve route die je zelf loopt of waarvoor je bij het Informatiecentrum een tasje met opdrachtenboekje kunt kopen, zodat de kinderen meer verdiepend bezig zijn tijdens de wandeling. Er zit een dierenmasker en wat lekkers bij in het tasje. “We vinden het heel belangrijk dat kinderen naar buiten gaan. Als ze verwonderd raken, waarderen ze de natuur ook meer. Zo werkt dat ook voor volwassenen. Dan zorg je ook beter voor je omgeving”, zegt Jaël.
Om de natuur te beschermen zijn er op de hele Veluwe verschillende gebieden die juist voor wandelaars of alleen voor het wild toegankelijk zijn. Op ’t Leesten zijn diverse hondenlosloopgebieden, een loslooproute en wandelroutes. Een aantal rustgebieden alleen voor het wild uit het bos liggen verderop. “Zeker in de kraamtijd heeft het wild rust nodig, iedere vrouw die een kind heeft gekregen, weet hoe fijn het is als je een rustige plek hebt voor je kraamtijd”, zegt Jaël.
Op ’t Leesten organiseert Staatsbosbeheer diverse excursies en wandelingen om wandelaars een ander kijkje op de natuur te geven. Zo is er de bronstwandeling, waarbij je een wildbeleving krijgt door ’s avonds op pad te gaan en het bronstgeluid van de edelherten te horen. Ook op Instagram staat regelmatig een ‘verwonder-wandeltip’, waarmee wandelaars anders naar de omgeving gaan kijken. ‘Ga eens op een bankje zitten en luister naar de geluiden om je heen’, of: ‘Kijk naar boven, welke vogels spot je in de toppen van de bomen’.
Met een excursie naar de Wildarena Hazenbergen bij ‘t Leesten, ga je met een gids op pad in het gebied, om aan het einde in de wildarena, een groot doorkijkscherm dat helemaal afgesloten is, wild te spotten. Het wild ziet jou niet, maar jij kunt wel vossen, edelherten, zwijnen of reeën spotten. Als je gelukt hebt natuurlijk”, lacht Jaël.
Misschien is het je al opgevallen tijdens je wandeling in de uiterwaarden: hier en daar zie je bordj...
Het broedseizoen komt eraan, vanaf 15 maart. Dat betekent dat je tijdens jouw wandeling in de natuur...
In het noorden van de Veluwe, kom je tijdens je lentewandeling allerlei vogelsoorten tegen. Je ziet ...
Als je de juiste wandelroute uitkiest, dan kan het voelen alsof je de hele Veluwe voor jezelf hebt. ...