Op 17 november is het Wereld Filosofiedag. Vele filosofen hebben door de eeuwen heen hun overpeinzingen over het wandelen of tijdens het wandelen aan het papier toevertrouwd.
Voor de één is wandelen ontspanning, voor de ander een vorm van pure vrijheid en voor weer een ander een ‘moetje’ om aan de gezondheid te werken. Misschien is wandelen wel de beste manier om te vertragen. Want hoe je het ook went of keert: wandelen brengt je ergens, maar je moet geen haast hebben.
Vertragen
Door te vertragen ga je op een andere manier naar jezelf en de wereld om je heen kijken. Wandelen is voor veel filosofen dan ook een bron van inspiratie gebleken. Ideeën en gedachten die ontsproten aan de beweging van het lichaam, de onvoorspelbaarheden van het weer en omstandigheden onderweg, het eenzame gevoel alleen op de wereld te zijn maar met altijd één onveranderlijke factor die toch constant in verandering is: de natuur.
Ontdek de filosoof in jezelf
De inzichten, die in de vorige eeuwen zijn gedaan, zijn ook vandaag de dag nog actueel. Ga eens met onderstaande overwegingen op pad en ontdek de filosoof in jezelf.
Friedrich Nietzsche, 1844-1900
Voor Nietzsche was wandelen een noodzaak. Een noodzaak om het leven te ontvluchten, waarin hij tegenslagen, sociaal onbegrip en kritiek op zijn boeken te verwerken kreeg. Zware migraine zorgde ervoor dat hij één enkele mogelijkheid tot herstel zag: grote tochten te voet maken en zoveel mogelijk eenzaamheid ervaren. Het ritme van de voetstappen, het contact met de aarde onder de voeten en de ontastbare buitenlucht oneindig om hem heen brachten rust en ruimte in zijn gedachten.
Tijdens deze uren in de natuur ontstonden zijn originele invallen, die hij onderweg aan zijn notitieboekje toevertrouwde. Wandelen maakte hem los van de wereld om hem heen, van de gangbare gedachten en uiteindelijk ook van zichzelf.
De jonge Rousseau reisde van zijn 16e tot en met zijn 19e te voet door Europa. Zorgen had hij niet, hij zat vol betoverende verlangens, hoop, enthousiasme en plannen. Door de automatische beweging van het lichaam op de makkelijk begaanbare paden kreeg de geest alle ruimte voor talrijke fantasieën en verhalen.
Hij verlangde ernaar lief te hebben en die stralende toekomst dreef zijn benen verder. Alsof aan het einde van de weg zijn grote liefde wachtte. Zijn tochten in zijn jonge jaren zag hij als wandelen bij het ochtendgloren: nog zonder zorgen, verplichtingen en geen zwaardrukkende herinneringen.
“Nooit heb ik zoveel gedacht, zo bewust bestaan en geleefd, als tijdens de reizen die ik alleen en te voet heb gemaakt.” – Jean-Jacques Rousseau
Thoreau is de eerste schrijver die een filosofische verhandeling over wandelen schreef: Walking. Hij leefde in een periode dat de industriële revolutie een vlucht nam en massaproductie en kapitalisme leidde tot winstbejag en plundering van de natuur. Hij ontwikkelde een berekening, waarbij profijt en winst van elkaar onderscheiden kunnen worden.
Wandelen leverde geen winst op en was vanuit economisch oogpunt zinloos, nietsdoen. Maar het profijt van wandelen was onmetelijk. De natuur gaf in overvloed en je hoefde er niets voor te doen.
“All good things are wild and free.” – David Henry Thoreau
Route
Route
Route
Route