Veruit de bekendste pelgrimstocht is de Camino, een verzameling routes naar het Spaanse Santiago de Compostela. Minder bekend is de 88-tempelroute op het Japanse eiland Shikoku. Margreet Botter (53) trainde enkele jaren om de pelgrimage van zo’n 1200 kilometer te kunnen volbrengen.
Tekst & foto’s: Margreet Botter
De klim over drie bergtoppen naar Shōsan-Ji, de twaalfde tempel, staat bekend als de zwaarste van de hele tocht. In de vroege ochtend brengt m’n host me naar de voet van de eerste berg. Het is dag drie van mijn pelgrimstocht langs achtentachtig boeddhistische tempels. Het regent zachtjes en het smalle bospad omhoog is glibberig.
Om de paar meter kijk ik om naar m’n host die – bemoedigend zwaaiend – steeds kleiner wordt. Als hij in een regengordijn is verdwenen, zucht ik diep en zet ik vastberaden de klim in. Het duurt niet lang of mijn benen vinden een cadans. Dit is waarvoor ik maanden trainde op de sportschool; drieduizend bergtreden op de trapautomaat met een backpack van acht kilo op m’n rug. Ik stap gestaag voort, waarbij het belletje aan m’n staf het ritme aangeeft.
Tijdens m’n eerste pauze pel ik, warmgelopen in de februarikou, enkele van m’n acht lagen kleding af. Sinds gisteren zie ik eruit als een echte pelgrim: een wit pelgrimskleed, een grote bamboehoed en een houten stok. Die staf is de ‘verpersoonlijking’ van Kōbō Daishi, grondlegger van het Shingon-boeddhisme in Japan, in wiens twaalfhonderdvijftig jaar oude voetsporen ik nederig treed. Het belletje aan m’n staf moet beren op afstand houden.
Echte beren zal ik tijdens m’n tocht niet tegenkomen, denkbeeldige des te meer. De eerste al op deze derde dag, als ik na meer dan zes uur klimmen en dalen tot de ontdekking kom dat ik de tempel straal voorbij ben gelopen. Een seconde twijfel ik: teruggaan of doorlopen? Maar nee, doorlopen is geen optie, Shosan-Ji is een van de belangrijkste tempels op deze tocht! Bovendien, na deze zware dag wil ik er m’n stempeltje halen, zo roept mijn ego. Er zit niets anders op dan een uur terug te klimmen. Het zullen niet m’n laatste extra kilometers zijn.
In de weg naar boven komt me een vrouw tegemoet die met jaloersmakende snelheid en souplesse de berg afzoeft, in een wandeltechniek die ik pas rond de helft van m’n pelgrimstocht onder de knie krijg, maar die me dan ook vleugels geeft.
Niet alle dagen wandel ik over bergen en door bossen. Zo’n tachtig procent van de route is asfalt en meer dan eens loop ik door stedelijk gebied langs wegen waar, in smalle tunnels, de auto’s op nog geen meter afstand passeren. De charme van de O-Henro, zoals de pelgrimstocht wordt genoemd, ligt dan ook niet zozeer in de schoonheid van de route, al zijn er dagen waarop je je in het paradijs waant met boomgaarden vol citrusbomen, gezang van exotische vogeltjes en adembenemende uitzichten.
Het geheim van deze pelgrimage ligt besloten in de rituelen die je bij alle tempels uitvoert
Het geheim van deze pelgrimage ligt besloten in de rituelen die je bij alle achtentachtig tempels uitvoert en in de ontmoetingen met de lokale bevolking die de pelgrim aanmoedigen met hun O-settai, giften van allerlei aard om je reis te vergemakkelijken.
Tijdens m’n klim op dag drie bestaat die uit O-settai van Japanse medepelgrims, die bewondering hebben voor deze Westerse vrouw in haar eentje. Ik proef ik voor het eerst mochi, een zachte, zoete, groene Japanse lekkernij. Ik krijg er hernieuwde energie van.
In de weken erop ontvang ik vele giften, die op de een of andere manier meestal net komen als ik ze nodig heb. Soms krijg ik geld, soms een compleet diner en meer dan eens rent een oud vrouwtje een huis uit om mij een flesje drinken te geven. Hoewel we elkaar nauwelijks kunnen verstaan, ervaar ik bij iedere gift een diepe verbondenheid en grote dankbaarheid.
Als ik die derde dag doodmoe aankom bij Shosan-Ji, buig ik diep voor de tempelpoort. Na elf tempels weet ik wat er van me wordt verwacht. Ik was m’n handen en gezicht bij het wasbekken. Luid de bel. Maak een buiging voor de hoofdtempel. Brand een kaarsje en drie wierrookstokjes. Gooi wat kleingeld in het offerblok. Stop een naamstrookje in een blik. Nadat ik nogmaals een buiging voor de tempel heb gemaakt, zeg ik de hartsoetra op, in het Japans. Ik herhaal dit ritueel bij de tweede tempel, die van Kōbō Daishi.
Daarna zoek ik het stempelhok, waar een monnik met prachtige pennenstreken m’n stempelrol kalligrafeert en stempelt. Ik dank en buig en loop (ver)licht de berg af naar m’n onderkomen van die nacht. Nog vijfenveertig heerlijke dagen wandelen te gaan.
De O-Henro op het Japanse eiland Shikoku is ongeveer twaalfhonderd kilometer lang. De pelgrimstocht loopt langs de randen van het eiland en eindigt waar ie begint, bij de eerste tempel. De pelgrimage kent meerdere routes waarbij de volgorde van de tempels bepalend zijn. Hoewel de populariteit toeneemt, is het nog altijd erg rustig op de paden. Dat komt ook omdat veel pelgrims uit Japan de tocht (deels) per auto, bus of openbaar vervoer afleggen.
Smaakt dit naar meer? De ervaringen van Margreet Botter lees je op zinzoeking.nl. Andere zeer informatieve blogs van pelgrims zijn shikoku88-japan.com en albersinspireert.nl.
Bij pelgrimstochten denk je waarschijnlijk aan die bekende tocht naar Santiago de Compostella. Maar ...
In Nederland kennen we de Olympische sport synchroonzwemmen allemaal wel. Synchroon lopen is hier ec...
Wil je een bijzondere wandelervaring opdoen? Loop dan de mooiste wandelroutes in het land van de rij...
Van alle langeafstandswandelingen spreekt de Camino naar Santiago de Compostella wellicht het meest ...
Toen Brabantse wandelaars door de pandemie hun langgekoesterde droom – wandelen naar Santiago de Com...