Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Tips & Tricks

Hitteaandoeningen: zonnesteek

Een lange wandeling is gezond. Maar er zijn ook gezondheidsrisico’s zoals hitteaandoeningen. Een voorbeeld is een zonnesteek. Wat doe je eraan en hoe voorkom je een zonnesteek?

wandelaars Vierdaagse Nijmegen

Wandelen in de zon, warm weer en onvoldoende drinken: dat zijn dé ingrediënten voor een zonnesteek. Een zonnesteek lijkt onschuldig, maar kan tot ernstige ziekte en zelfs de dood leiden! Letterlijk betekent zonnesteek ‘oververhitting van het lichaam’ (heat stroke) en de aandoening ontstaat met name als het hoofd en de nek langdurig zijn blootgesteld aan de zon. De lichaamstemperatuur kan bij een zonnesteek oplopen tot maar liefst 42 graden Celsius. 

Wat is een zonnesteek?

Een zonnesteek houdt eigenlijk in:

  • een te hoge lichaamstemperatuur;
  • te weinig vocht in het lichaam.

Bij een zonnesteek is het lichaam dusdanig door zonlicht (en bijkomende inspanning) verhit en daarnaast uitgedroogd dat het niet meer zelfstandig de hitte kwijt kan. Normaliter koelt het lichaam af door te zweten. Als je lichaam door de zon (en inspanning) te warm worden en je drinkt te weinig, dan heeft je lichaam te weinig vocht om de warmte te verdampen. Je kunt wel raden wat de gevolgen zijn voor je lichaamstemperatuur.

Symptomen

Een zonnesteek kent twee stadia: de beginnende en gevorderde zonnesteek.

Mogelijke klachten bij een beginnende zonnesteek

  • Een verhoogde lichaamstemperatuur;
  • misselijkheid/braken;
  • hoofdpijn;
  • duizeligheid;
  • heet aanvoelende, branderige, rode huid;
  • extreem zweten of juist helemaal niet meer zweten;
  • extreme vermoeidheid;
  • extreme dorst;
  • verhoogde hartslag.

Mogelijke klachten bij een gevorderde zonnesteek

Bij de tweede, ernstiger, fase van een zonnesteek, kun je naast bovengenoemde klachten ook een lage bloeddruk krijgen, verward zijn, buiten bewustzijn raken en epileptische aanvallen krijgen. Deze vergevorderde zonnesteek wordt ook wel warmtebevanging of hyperthermie genoemd.

Wat te doen bij een zonnesteek?

  • Staak je (wandel)activiteiten;
  • Ga uit de zon;
  • Koel het lichaam met behulp van ijs in de liezen, onder de oksels en in de hals (gebruik bij kinderen geen ijs, maar een natte, lauwwarme doek of spons);
  • Drink goed (aan te raden is isotone sportdrank), maar absoluut geen alcohol.

Krijgt iemand in jouw gezelschap een zonnesteek, help dan als dat nodig is. Is hij of zij buiten bewustzijn, geef dan geen drinken om verstikking te voorkomen en bel een ambulance.

Hoe voorkom je een zonnesteek?

De volgende tips kunnen helpen hitteaandoeningen zoals een zonnesteek te voorkomen:

  • blijf op het heetst van de dag uit de zon;
  • bescherm (vooral) de nek en het hoofd tegen de zon met een petje en een doek over de nek;
  • draag witte kleding, zodat het zonlicht weerkaatst wordt;
  • draag ademende kleding, zodat warmte kan worden afgestoten;
  • drink ongeveer een liter water per uur (drink zeker geen alcohol, dit droogt het lichaam uit!);
  • voorkom een zouttekort. Als het lichaam te weinig zout heeft, kan het moeilijk vocht vasthouden, wat weer leidt tot een vochttekort. Vul zoutverlies aan door bijvoorbeeld gebruik te maken van een sportdrank (met natrium), of door zoute voedingsmiddelen als bouillon en zoute crackers te gebruiken of voeg extra zout toe aan je maaltijd. Gebruik echter geen zouttabletten!

En bovenal: luister naar je lichaam. Ga uit de zon en stop met wandelen als je je niet lekker voelt en symptomen vertoont die duiden op een zonnesteek.

Bronnen: Sport.nl; Thuisarts.nl