In 1928 was Amsterdam het decor van de Olympische Spelen. Hier zijn niet veel tastbare herinneringen meer van over. Toch zijn er wandelroutes waarmee je in de voetsporen van 'onze' Spelen van 1928 kunt treden.
De belangrijkste nog zichtbare herinnering aan de Olympische Spelen van 1928 is het Olympisch Stadion. Het stadion ligt onder meer aan de 10,4 kilometer lange wandelroute ‘Wandelend in en rond Amsterdam’. Bij de hoofdingang van het Olympisch Stadion zien je de Marathontoren. Hierin brandde tijdens de openingsceremonie voor de eerste keer de olympische vlam. De wandelroute van ruim 10 kilometer komt ook nog langs diverse andere bezienswaardigheden van Amsterdam, zoals het Amstelpark en de Bosbaan. Deze roeibaan is trouwens niet gebruikt tijdens de Spelen van 1928, want deze bestond toen nog niet.
De start en finish van de olympische wegwedstrijd (wielrennen) was tussen Amsterdam en Zaandam, bij de Hembrug. Er was geen vergunning om de wedstrijd bij het Olympisch Stadion te laten starten en finishen, dus was de organisatie uitgeweken naar het noorden van de stad. De Hembrug bestaat inmiddels niet meer. Het oude Hembrugterrein is nu een industrieel erfgoedcomplex waar je oude fabrieksgebouwen kunt zien. Deze bieden tegenwoordig onderdak aan diverse culturele ondernemingen. Wandel je over het terrein, dan kom je veel monumentale panden tegen. In deze omgeving hebben wandelaars een aantal ommetjes uitgezet die je over het oude terrein brengen. Dat deze omgeving bijna honderd jaar geleden het decor van de Olympische Spelen was, is inmiddels in de vergetelheid geraakt.
Op het Buiten-IJ, ter hoogte van Durgerdam, vonden in 1928 de zeilwedstrijden plaats. Waar bijna honderd jaar geleden de zeilers om de medailles streden, kun je nu een mooie wandeling langs het water maken. Het Wandelpad Durgerdam van 2 kilometer voert je door een oer-Hollands landschap. Bij helder weer heb je een weids uitzicht over het water. Bovendien leven er in dit gebied heel veel water- en weidevogels. Op het pad zijn honden daarom niet toegestaan. Vanwege het broedseizoen is het pad in de periode tussen 15 maart en 15 juni gesloten.
Ook de Schellingwouderoute van 3,5 kilometer gaat langs het Buiten-IJ bij Durgerdam. Je wandelt op een voetpad over de oude zeedijk. Ook zie je de houten huisjes van het dijkdorp Durgerdam. Ook voor deze route geldt dat deze in het broedseizoen (15 maart-15 juni) is afgesloten en dat honden niet zijn toegestaan.
De route van de olympische marathon ging door Amsterdam-Zuid en langs de Amstel. Bijna honderd jaar later is dit een prima omgeving om in te wandelen. Hoewel de stad dichtbij is, wandel je door een groene omgeving van weilanden en polders. De wandelroute Getemde natuur van de ANWB brengt je in 8 kilometer door de Middelpolder, een groen gebied ten zuiden van Amsterdam bij de Amstel. De marathonlopers liepen in 1928 langs de Amstel tot Uithoorn, om daarna weer terug te keren naar het Olympisch stadion. Ze passeerden hierbij ook enkele molens. Een paar van deze molens is nog steeds te zien, bijvoorbeeld als je de route Van molen tot molen langs de Amstel (3 kilometer loopt).
De olympische roeiers mochten in 1928 hun krachten meten op de Ringvaart van de Haarlemmermeer bij Sloten. De dertiende etappe van het Noord-Hollandpad loopt langs deze roeibaan. Je loopt hier over een grasdijk en passeert twee molens. Op deze vaart wordt trouwens sinds een paar jaar weer een grote roeiwedstrijd gehouden. Roeiploegen moeten op de vaart in een uur zo ver mogelijk zien te roeien. De dertiende etappe van het Noord-Hollandpad is in totaal 25 kilometer lang en gaat ook langs de Amstel, waar de zeilers in 1928 in actie kwamen. Je wandelt op deze etappe dus langs meerdere olympische locaties.
Niet alle wedstrijden konden in de stad Amsterdam plaatsvinden. Voor sommige onderdelen moest de organisatie naar een alternatieve locatie zoeken. Dit was bijvoorbeeld noodzakelijk voor de paardensport, waar veel ruimte voor nodig was. De Westerheide is een uitgestrekt natuurgebied tussen Hilversum en Laren. In 1928 vonden in dit gebied de olympische cross country-wedstrijden voor ruiters plaats. Vanaf de voormalige renbaan vanaf de Aardjesberg moesten de ruiters met hun paard een parcours richting Soest en Lage Vuursche afleggen. Van deze olympische geschiedenis is in het landschap nu niets meer terug te zien, maar je kunt in dit natuurgebied natuurlijk prima wandelen. Je kunt er bijvoorbeeld deze wandeling van 9 kilometer lopen. Of deze wandelroute van 8 kilometer.
In magazine Wandel.nl nummer 1-2021 maakt sporthistoricus Jurryt van de Vooren een wandeling langs de geschiedenis van de Olympische Spelen van 1928.
Je kunt magazine Wandel.nl bestellen in de webshop van Wandel.nl via de rode button hieronder of je kunt een abonnement afsluiten via www.wandel.nl/lid-worden.
Wandel.nl maakt elke week een lijstje van wandelroutes in de omgeving van een grote stad. Vandaag is...
Grachten, parken, een rijke historie: in Amsterdam valt heel veel te ontdekken. Dit kan onder meer v...
In Nederland liggen diverse wandelroutes waarop je meer te weten komt over het verleden. Van de Rome...
In Magazine wandel.nl nummer 4-2021 wandelden we met acteur Daniël Boissevain naar Schellingwoude. ...